- ଡାକ୍ତର ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ସାହୁ, ଅର୍ଥୋପେଡିକ୍ ସର୍ଜନ
କୋଭିଡ୍-୧୯ର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଆକ୍ରମଣକାରୀ ଫଙ୍ଗଲ୍ ସଂକ୍ରମଣର ଏକ ମହାମାରୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଗଣମାଧ୍ୟମରୁ ଏହା ଏକ କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହାକୁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଭାବରେ ମ୍ୟୁକର୍ମାଇକୋସିସ୍ କୁହାଯାଏ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ହଳଦିଆ ଏବଂ ଧଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ମଧ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହିପରି ଫଙ୍ଗଲ୍ ସଂକ୍ରମଣର ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଜାଣି କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମ୍ୟୁକର୍ମାଇକୋସିସ୍କୁ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରୋଗ ବୋଲି ଘୋଷଣା କଲେ। ଏକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରୋଗ, ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରୋଗ, ତେଣୁ ଚିକିତ୍ସିତ ଡାକ୍ତର ଏବଂ ଡାକ୍ତରଖାନା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ରୋଗୀଙ୍କୁ ସରକାରଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ମ୍ୟୁକର୍ ହେଉଛି ଏକ ଫଙ୍ଗସ୍ ଯାହା ଆମ ଚାରିପାଖରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଏ ଏବଂ ଏହା ମ୍ୟୁକର୍ମାଇକୋସିସ୍ କିମ୍ବା କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଆମ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିଥିବାରୁ ଫଙ୍ଗସ୍ ସାଧାରଣତଃ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରେ ନାହିଁ। କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ କେବଳ ବହୁତ କମ୍ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତା ଥିବା ଲୋକଙ୍କଠାରେ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରେ। କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ଏକ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗ ନୁହେଁ, ଯାହା ରୋଗୀର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇପାରେ।
ପ୍ରଥମ ଲହରରେ କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ବହୁତ କ୍ୱଚିତ୍ ଥିଲା। ଏଥର ରୋଗୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। କେତେକ ବିଶେଷଜ୍ଞ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଅମ୍ଳଜାନର ଗୁଣ। ସାଧାରଣତଃ ଚିକିତ୍ସା ଗୁଣବତ୍ତା ଅମ୍ଳଜାନ ଅତ୍ୟଧିକ ଶୁଦ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ଅତ୍ୟଧିକ କମ୍ ପ୍ରଦୂଷକ ଥାଏ। ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହରରେ ଚିକିତ୍ସା ଗୁଣବତ୍ତା ଅମ୍ଳଜାନର ତୀବ୍ର ସଙ୍କଟ ସହିତ ଅଧିକାଂଶ ରୋଗୀ ଶିଳ୍ପ ଗୁଣବତ୍ତା ଅମ୍ଳଜାନ ପାଇଛନ୍ତି। ଶିଳ୍ପ ଗୁଣବତ୍ତା ଅମ୍ଳଜାନ ତୁଳନାତ୍ମକ ଭାବରେ କମ୍ ଶୁଦ୍ଧ ଏବଂ ଏଥିରେ କଣିକା ପ୍ରଦୂଷକ ଥାଏ। ଚିକିତ୍ସା ଗୁଣବତ୍ତା ଅମ୍ଳଜାନକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଣ ପୋରସ୍ ଏବଂ ସିପେଜ୍ ପ୍ରୁଫ୍ ପାତ୍ର ଏବଂ ସିଲିଣ୍ଡରରେ ଗଚ୍ଛିତ କରାଯାଇଛି। ଚିକିତ୍ସା ଗୁଣବତ୍ତା ସିଲିଣ୍ଡରର ଅଭାବର ଏଥର ଶିଳ୍ପ ସିଲିଣ୍ଡରରେ ଅମ୍ଳଜାନ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଶିଳ୍ପ ସିଲିଣ୍ଡରଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ସିପେଜ୍ ପ୍ରବଣ, ଏବଂ ସିଲିଣ୍ଡର ଭିତରେ ଫଙ୍ଗସ୍ ପ୍ରଜନନ କରିଥାଏ। ଦେଶର ଏକ ବୃହତ ଅମ୍ଳଜାନ ଚାହିଦା ଯୋଗାଉଛି ଓଡ଼ିଶା। ଚିକିତ୍ସା ଗୁଣବତ୍ତା ଆବଶ୍ୟକତା ଅନୁଯାୟୀ ଶିଳ୍ପ ଅମ୍ଳଜାନକୁ ଶୁଦ୍ଧ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯିବା ପାଇଁ ଆମ ରାଜ୍ୟକୁ ଅଧିକ ପରିଶ୍ରମ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ସ୍ୱଚ୍ଛତାର ଅଭାବକୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ରୋଗୀଙ୍କ ସହିତ ଶଯ୍ୟା, ଆଇସିୟୁ ଏବଂ ଭେଣ୍ଟିଲେଟରର ତୀବ୍ର ଅଭାବ ଦେଖାଗଲା। ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରି ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରଶାସନ ବଡ଼ ଅସ୍ଥାୟୀ ଡାକ୍ତରଖାନା ସ୍ଥାପନ କଲା। ଏଭଳି ମାନବିକ ସଙ୍କଟ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଶାସନ କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛତା କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ମାନ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଇପାରି ନାହିଁ। ଅତ୍ୟଧିକ ଅସୁସ୍ଥ ରୋଗୀଙ୍କ କ୍ରମାଗତ ଏବଂ କ୍ରମାଗତ ପ୍ରବାହ ହେତୁ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକରେ ନୂତନ ରୋଗୀଙ୍କୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଭେଣ୍ଟିଲେଟର ଏବଂ ଆଇସିୟୁ ଶଯ୍ୟାକୁ ବିଶୋଧନ କରିବାକୁ ଅଳ୍ପ ସମୟ ରହୁ ଥିଲା।
ନର୍ସ ଏବଂ ୱାର୍ଡ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ତୀବ୍ର ଅଭାବ ସମସ୍ୟାକୁ ଆହୁରି ଖରାପ କରିଦେଇଛି। ଅମ୍ଳଜାନ ମାସ୍କ, ଟ୍ୟୁବ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରପାତିର ନିୟମିତ ନିରାକରଣ ଆବଶ୍ୟକ। ଅନେକ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ସୀମିତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କାରଣରୁ ଏହାକୁ ପରିଚାଳନା କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡିଥିଲା। ସମସ୍ତ କୋଭିଡ-୧୯ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନତା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ। ରୋଗୀ ସେବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଗୃହରକ୍ଷୀ କର୍ମଚାରୀ ଜରୁରୀ। ଖର୍ଚ୍ଚ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାମରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ୱାର୍ଡ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିବାରେ ବିଫଳ ହେବା ଶସ୍ତାରେ ହୀନସ୍ତା ହେବାର ଏକ ମାମଲା ହୋଇପାରେ।
କୋଭିଡ୍-୧୯ରେ ଷ୍ଟେରଏଡର ବ୍ୟବହାର ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତାକୁ କିଛି ଦମନ କରିପାରେ। ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି ଷ୍ଟେରଏଡ଼ର ରକ୍ତରେ ଶର୍କରା ସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି। ରକ୍ତରେ ଉଚ୍ଚ ଶର୍କରା ସ୍ତର କଳା ଫଙ୍ଗସର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ କରିଥାଏ। ଷ୍ଟେରଏଡରେ ରୋଗୀଙ୍କ ରକ୍ତରେ ଶର୍କରା ସ୍ତର ନିୟମିତ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାର କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକ ସୁବିଧା ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ। ବିଶେଷକରି ମଧୁମେହ ରୋଗୀଙ୍କଠାରେ ରକ୍ତରେ ଶର୍କରା ବୃଦ୍ଧି ମାମଲାର ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସା ଆବଶ୍ୟକ। ରକ୍ତରେ ଶର୍କରାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଆମର କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡିକରେ ମଧୁମେହ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ ଏଣ୍ଡୋକ୍ରାଇନୋଲୋଜିଷ୍ଟଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ସମସ୍ତ କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାକୁ ଇନସୁଲିନ୍ ସହିତ ମଧୁମେହ ଔଷଧ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ବ୍ଲାକ୍ ଫଙ୍ଗସ୍ ମୃତ୍ୟୁ ହାର ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇପାରେ। ଶୀଘ୍ର ରୋଗ ନିଦାନ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିପାରିବ। କଳା ଫଙ୍ଗଲ୍ ସଂକ୍ରମଣର ଶୀଘ୍ର ପରୀକ୍ଷା ଏବଂ ରୋଗ ନିଦାନ ପାଇଁ କୋଭିଡ୍ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକୁ ସୁବିଧା ଏବଂ ମାଇକ୍ରୋବିଓଲୋଜି ବିଶେଷଜ୍ଞ ଯୋଗାଇବା ଆବଶ୍ୟକ। କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ଶୀଘ୍ର ମୁଣ୍ଡରେ ବିସ୍ତାର ହୋଇ ଆଖିକୁ ନଷ୍ଟ କରି ମସ୍ତିଷ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରେ। ଗମ୍ଭୀର ରୋଗ ପାଇଁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା। ଓଡ଼ିଶାର ସମସ୍ତ କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଅପରେସନ୍ ପ୍ରେକ୍ଷାଳୟ ଏବଂ କଳା ଫଙ୍ଗସ୍ ପୀଡିତଙ୍କ ପାଇଁ ଜରୁରୀକାଳୀନ ଜୀବନ ରକ୍ଷାକାରୀ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ପାଇଁ ଇଏନଟି ସର୍ଜନ, ଚକ୍ଷୁ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ ନ୍ୟୁରୋ ସର୍ଜନଙ୍କ ସେବା ଆବଶ୍ୟକ।
କଳା ଫଙ୍ଗସର ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ମୁଖ୍ୟ ଔଷଧ ହେଉଛି ଆମ୍ଫୋକ୍ଟେରିସିନ୍ ବି। ଅନ୍ୟ ଔଷଧ ସେତେଟା ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ନୁହେଁ। ଓଡ଼ିଶାରେ ଆମ୍ଫୋକ୍ଟେରିସିନ୍ ବିର ଯୋଗାଣ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆବଶ୍ୟକ। ଅମ୍ଳଜାନ ଏବଂ ଡାକ୍ତରଖାନାର ସ୍ୱଚ୍ଛତା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଗୁଣାତ୍ମକ ମାନର ପ୍ରୟୋଗ ଓଡ଼ିଶାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଓଡ଼ିଶାରେ କଳା ଫଙ୍ଗସର ବଢ଼ୁଥିବା ହାରକୁ ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ କୋଭିଡ ଡାକ୍ତରଖାନାଗୁଡ଼ିକରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସୁବିଧା ଏବଂ ତାଲିମପ୍ରାପ୍ତ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛଇ।
ମୋ- ୯୯୩୮୭୪୭୭୭୦ ଇମେଲ- sidusahu@gmail.com