ଓଡ଼ିଶାରେ ଜେଲ୍ ବିଭାଗ ଏବେ ବେଲଗାମ । ନା ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଘଂନକୁ ଭୟ ଅଛି ନା ଆଇନକୁ ଖାତିର ଅଛି । ସମ୍ବିଧାନ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଓ ସବୁ ଆଇନକୁ ଫୁ’ କରି ଓଡ଼ିଶାର ଜେଲ୍ ବିଭାଗ ଏବେ ବେପରୁୱା ଢଙ୍ଗରେ କାମ କରୁଛି । ଏହାର ସଦ୍ୟ ପ୍ରମାଣ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ ସଚିବ( ବରିଷ୍ଠ ସିଭିଲ ଜଜ୍ ପାହ୍ୟା)ଙ୍କ ଦୁଇଟି ଚିଠିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି । କଏଦୀଙ୍କୁ ଜେଲ୍ ଭିତରେ ଦିଆଯାଉଥିବା ଥାର୍ଡ ଡିଗ୍ରୀର ତଥ୍ୟପ୍ରମାଣ ଦେଇ ତୁରନ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ଜେଲ୍ ଡିଜିଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ । ମାତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ତ ଦୂରର କଥା ଦୁଇ ଦୁଇ ଥର ଚିଠିର ଜବାବ ଦେବାକୁ ବି ଜେଲ୍ ଡିଜି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇନଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । ସେହିପରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ବେଖାତିର କରି ରାଜ୍ୟ ଜେଲ୍ ବିଭାଗ ଜାମିନ ପାଇଥିବା ୪୪୪ଜଣ ବନ୍ଦୀଙ୍କୁ ଖଲାସ କରୁନଥିବାକୁ ନେଇ ହାଇକୋର୍ଟ କଡ଼ା ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପୋଷଣ କରିବା ପରେ ଜେଲ୍ ବିଭାଗର ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ସ୍ଥିତି ପୁଣିଥରେ ପଦାରେ ପଡ଼ିଛି ।
ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁସାରେ, ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ ସଚିବ ସୌଦାମିନୀ ସିଂ ଗତ ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ଓ ୧୧ତାରିଖରେ ରାଜ୍ୟ ଜେଲ୍ ଡିଜିଙ୍କୁ ଦୁଇଟି ଚିଠି ଲେଖି ଭୁବନେଶ୍ୱର ସ୍ପେଶାଲ ଜେଲ୍ ଅନ୍ତେବାସୀଙ୍କ ପ୍ରତି ହେଉଥିବା ଅମାନବୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ । ତୁରନ୍ତ କଠୋର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରି ଜେଲ ପରିସରରେ ଏଭଳି ଲଜ୍ୟାଜନକ ଓ ବେଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବନ୍ଦ ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ ସଚିବ ଶ୍ରୀମତୀ ସିଂ ତାଙ୍କ ଚିଠିରେ ଦର୍ଶାଇଥିଲେ ଯେ, ମାର୍ଚ୍ଚ ୫ ତାରିଖରେ ସେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଜେଲ୍ ପରିସରକୁ ଅଚାନକ ପରିଦର୍ଶନରେ ଯାଇଥିବାବେଳେ ବାଙ୍ଗା ନାୟକ ନାମକ ଜଣେ କଏଦୀଙ୍କ ଜେଲ୍ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଦ୍ୱାରା ଅମାନବିକ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ । ସମ୍ପୃକ୍ତ କଏଦୀଙ୍କ ହାତ-ଗୋଡ଼,ପାଦ ଓ ମୁଣ୍ଡରେ ପ୍ରବଳ ଆଘାତ ସହ ଖଣ୍ଡିଆ ହୋଇଥିଲା । ଜେଲ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଶ୍ରୀ ନାୟକଙ୍କୁ ପ୍ରବଳ ମାଡ଼ ମାରିବା ପରେ ଟେକି ଫୋପାଡ଼ି ଦେଇଥିଲେ ଓ ସେ ଅଚେତ ହୋଇଯିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଜେଲ ପରିସରରେ ଥିବା ମେଡିକାଲରେ ସାଲାଇନ୍ ଓ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଦେଇ ସୁସ୍ଥ କରାଇଥିଲେ । ଜେଲ୍ ବିଭାଗର ବରିଷ୍ଠ ସର୍କଲ ଅଧୀକ୍ଷକ ଡିଏନ୍ ବାରିକଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ସେ ଏନେଇ ଜେଲର ଓ ଅଧୀକ୍ଷକଙ୍କୁ ଏନେଇ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ । ସେ ଏହି ଘଟଣାରେ ଉଦବେଗ ପ୍ରକାଶ କରି ସର୍କଲ ଅଧୀକ୍ଷକ ଶ୍ରୀ ବାରିକଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ଘଟଣାର ତଦନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱର ସହ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଏହି ସମସ୍ତ ଘଟଣାକ୍ରମ ସମ୍ପର୍କରେ ଶ୍ରୀମତୀ ସିଂ ଜେଲ୍ ଡିଜିଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ଜଣାଇବା ସହ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ତଦନ୍ତ କରି କଏଦୀଙ୍କ ସହ ଏଭଳି ଅମାନବିକ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବା ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରି ଜଣାଇବାକୁ କହିଥିଲେ ।
ଅନୁରୂପ ଭାବେ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୧ତାରିଖରେ ମଧ୍ୟ ସେହି ସ୍ପେଶାଲ ଜେଲରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଜଣେ କଏଦୀ ରଞ୍ଜନ ବେହେରାଙ୍କ ଉପରେ ହୋଇଥିବା ଆକ୍ରମଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଜେଲ୍ ଡିଜିଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ତଦନ୍ତ ଓ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିମନ୍ତେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ।
ମାତ୍ର ଉଭୟ ଚିଠି ଉପରେ ଜେଲ୍ ଡିଜି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ତ ଦୂରର କଥା ତଦନ୍ତ ମଧ୍ୟ କରିନାହାନ୍ତି କିମ୍ବା ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣଙ୍କୁ ବି ଅବଗତ କରାଇ ନଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି ।
ଏପରିକି ଭୁବନେଶ୍ୱର ସ୍ପେଶାଲ ଜେଲ୍ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଉପରେ ତୃତୀୟ ମହଲାର ଆଶୀର୍ବାଦ ଥିବା ଯୋଗୁ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଜେଲ୍ ଡିଜି କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନେବାକୁ ସାହାସ କରିପାରୁନଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । ସ୍ପେଶାଲ ଜେଲ୍ ଅଧୀକ୍ଷକଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲୋକାୟୁକ୍ତରେ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇନଥିବା ସୂଚନା ମିଳିଛି ।
ରାଜ୍ୟର ଜେଲ୍ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଅପାରଗତା ଯୋଗୁ ବିଭିନ୍ନ ଜେଲରେ ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ସହ ଗ୍ୟାଙ୍ଗୱାର, ନିଶାଦ୍ରବ୍ୟ କାରବାର ଆଦି ଏବେ ନିତିଦିନିଆ ଘଟଣା ପାଲଟିଛି । ଏନେଇ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ଖବର ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜେଲ୍ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ନିଦାବିଷ୍ଣୁ ପାଲଟିଛନ୍ତି । କଏଦୀମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣର ହସ୍ତକ୍ଷେପ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ସତ୍ତ୍ୱେ ଜେଲ୍ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ବେଖାତିର ମନୋଭାବ ଯୋଗୁ ରାଜ୍ୟର ଜେଲଗୁଡ଼ିକ ଅସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପଡ଼ିଛି ଓ ଖୋଲାଖୋଲି ମାନବିକ ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଘଂନ ହେଉଛି ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ରାଜ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଜେଲରେ ୪୪୪ଜଣ ବିଚାରାଧୀନ ବନ୍ଦୀଙ୍କୁ କୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନେ ମୁକୁଳି ପାରୁନଥିବା ନେଇ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ ଅବଗତ କରିଛନ୍ତି ।