ପୁଣି ଥରେ ତେଜିଛି ଇଣ୍ଡିଆ ବନାମ ଭାରତ ବିବାଦ । ଜି-୨୦ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ଥିବା ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ନେତାଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ନିମନ୍ତ୍ରଣପତ୍ରରେ ‘ଭାରତ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି’ ବୋଲି ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ ତାହାକୁ ନେଇ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ବିବାଦ । ଏବେ ଜି-୨୦ ସମ୍ମିଳନୀରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନେମପ୍ଲେଟ୍ ଏହି ନିଆଁରେ ଘିଅ ଢାଳିଛି। କାରଣ ମୋଦିଙ୍କ ନେମପ୍ଲେଟରେ ଇଣ୍ଡିଆ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଲେଖାଯାଇଛି ଭାରତ । ଅର୍ଥାତ ବିଶ୍ୱ ସମୁଦାୟ ସମ୍ମୁଖରେ ମୋଦି ନିଜକୁ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରୂପେ ପରିଚିତ କରାଇଛନ୍ତି।
ବିରୋଧୀଙ୍କ ମେଣ୍ଟର ନାଁ ‘ଇଣ୍ଡିଆ’ ହୋଇଥିବାରୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ତାହା ବଦଳରେ ‘ଭାରତ’ ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗକୁ ବଢ଼ାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ଚଳିତ ମାସ ଶେଷ ଆଡ଼କୁ ସଂସଦର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଧିବେଶନ ଡକାଯାଇଛି। ‘ଭାରତ’ ନାମର ପ୍ରୟୋଗକୁ ଔପଚାରିକ ଭାବେ ବିଧିବଦ୍ଧ କରିବା ଉକ୍ତ ଅଧିବେଶନର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ବୋଲି ଆଲୋଚନା ହେଉଛି। ମାତ୍ର ଏହାକୁ ଏକ ନାଟକ କହିଛନ୍ତି ବିରୋଧୀ ଗୋଷ୍ଠୀ।
କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ‘ଇଣ୍ଡିଆ’ ନାଁକୁ ପୂରା ହଟାଇ ଦେଇ କେବଳ ‘ଭାରତ’ ରଖିବାକୁ ଚକ୍ରାନ୍ତ କରୁଥିବା ବିରୋଧୀ ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି। ମାତ୍ର ଭାରତ’ ଶବ୍ଦ ପୂର୍ବରୁ ସମ୍ବିଧାନରେ ସାମିଲ ଥିବା ବେଳେ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ହଟାଇବାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏପରି ଖେଳ ଖେଳି ଚାଲିଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି।
ବିଦେଶ ପ୍ରତିନିଧୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିବା ଜି-୨୦ ପୁସ୍ତିକାରେ ‘ଇଣ୍ଡିଆ’ ଶବ୍ଦର ନାମଗନ୍ଧ ନ ଥିବା ବେଳେ ସେଥିରେ କେବଳ ‘ଭାରତ’ ଶବ୍ଦର ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଛି। ଏହାର ଶୀର୍ଷକ ରହିଛି - 'Bharat, The Mother Of Democracy'. ଏପରିକି ଉକ୍ତ ପୁସ୍ତିକାରେ ଭାରତ ହିଁ ଦେଶର ଔପଚାରିକ ନାଁ ଭାବେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।
ଏହି କ୍ରମରେ ନୂଆ ଦିଲ୍ଲୀ ସବୁ ଔପଚାରିକତାକୁ ପୂରଣ କରି ପାରିଲେ ୟୁଏନ ରେକର୍ଡରେ ଦେଶର ନାମ ‘ଇଣ୍ଡିଆ’ ପରିବର୍ତ୍ତେ ‘ଭାରତ’ କରାଯିବ ବୋଲି ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ପକ୍ଷରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି। G20 ସମ୍ମିଳନୀରେ ଯୋଗ ଦେବାକୁ ଦିଲ୍ଲୀ ଆସିଥିବା ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ମହାସଚିବକଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ମୁଖପାତ୍ର ଷ୍ଟିଫେନ ଡୁଜାରିକ ଏହି କଥା କହିଛନ୍ତି।
ସେ କହିଛନ୍ତି, ଇଣ୍ଡିଆ ନାଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମ୍ପର୍କିତ ସମସ୍ତ ଔପଚାରିକତା ପୂରଣ କଲା ପରେ ଆମକୁ ସୂଚିତ କଲେ, ଆମେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ରେକର୍ଡରେ ଏହାର ନାଁ ବଦଳାଇ ଦେବୁ।
ଷ୍ଟିଫେନ ଡୁଜାରିକ କହିଛନ୍ତି, ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଯେଉଁ ବିତର୍କ ଚାଲିଛି, ସେଥିରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ। ନାଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନେଇ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ସମସ୍ତ ଔପଚାରିକତା ପୂରଣ କରି ଆମ ପାଖକୁ ଆସିଲେ ଆମେ ଆମ ରେକର୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ଦେବୁ।