ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦେଶରେ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ରାଜନୀତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଗତ ଦଶ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇଛି। ୨୦୧୦ ମସିହାରେ ଏଭଳି ଦଳର ସଂଖ୍ୟା ଦେଶରେ ୧,୧୧୨ ଥିଲା। ୨୦୧୯ ରେ କିନ୍ତୁ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୨,୩୦୧କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଆସୋସିଏସନ୍ ଫର୍ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ରିଫର୍ମସ୍ (ADR) ରିପୋର୍ଟରେ ଏହା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ବର୍ଷରେ ଏଭଳି ଦଳର ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ୨୦୧୮ ରୁ ୨୦୧୯ ମଧ୍ୟରେ ୯.୮ ପ୍ରତିଶତ ଏହି ଦଳ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ ୨୦୧୩ ରୁ ୨୦୧୪ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ୧୮ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ମୋଟ ୨୩୦୧ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଅଜ୍ଞାତ ଦଳ ମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୩୦ ଟି ଦଳ ବର୍ତ୍ତମାନର ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ଏବଂ ଲୋକସଭାରେ ଆସନ ଜିତିଛନ୍ତି। ଏହି ୩୦ ଟି ଦଳ ମଧ୍ୟରୁ ୨୦୧୭-୧୮ ଏବଂ ୨୦୧୮-୧୯ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ କେବଳ ୩ ଟି ଦଳର ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟର ବିବରଣୀ ଉପଲବ୍ଧ ରହିଛି।
ଏଡିଆର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୬୯ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳର ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ମୋଟ ୨,୩୦୧ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳ ମଧ୍ୟରୁ ୨୦୧୮-୧୯ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ଏବଂ ୨୦୧୭ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ କେବଳ ୯୬ ଟି ଦଳ (୪.୧୭ ପ୍ରତିଶତ)- ୨୦୧୮ ପାଇଁ ୧୨୬ ପାର୍ଟିର ବାର୍ଷିକ ଅଡିଟ୍ (୫.୪୮ ପ୍ରତିଶତ) ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପଲବ୍ଧ ରହିଛି।
ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ, ପଞ୍ଜୀକୃତ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳଗୁଡିକ ୨୦୧୮-୧୯ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ମୋଟ ଆୟ ଭାବରେ ୧୬୯୪.୪୦ ଲକ୍ଷ ଏବଂ ୨୦୧୭-୧୮ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୧୨୩୦.୬୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଦଳଗୁଡିକ ୨୦୧୮-୧୯ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୧୯୧୦.୧୩ ଲକ୍ଷ ଏବଂ ୨୦୧୭-୧୮ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ୯୯୯.୧୭ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି।
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ରାଜନୀତିକ ଦଳ ଉଭୟ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ସମେତ ସର୍ବାଧିକ ୪୨୦.୨୯ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଆୟ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ତାମିଲନାଡୁର ମକ୍କାଲ ନିଧି ମାଇମ ପାର୍ଟି ୨୦୧୮-୧୯ ପାଇଁ ସର୍ବାଧିକ ୪୩୧.୯୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ ଘୋଷଣା କରିଛି। ଦୁଇ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ କେବଳ ୧.୫୨ ପ୍ରତିଶତ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳ ରାଜ୍ୟ ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ୱେବସାଇଟରେ ଅଡିଟ୍ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୩୫ ଟି ଦଳ ଦୁଇ ବର୍ଷର ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି।
ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫, ୨୦୧୯ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିବା ୨,୩୦୧ ଅଜ୍ଞାତ ଦଳର ୬୫୩ଟି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର। ଏହା ପରେ ଦିଲ୍ଲୀର ୨୯୧ ଏବଂ ତାମିଲନାଡୁର ୧୮୪ ଟି ଦଳ ଅଛନ୍ତି। ଦୁଇ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଏହି ଦଳଗୁଡିକର ଅଡିଟ୍ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିବାର ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା ୧୨.୮୮।
ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇନଥିବା ରାଜନୀତିକ ଦଳଗୁଡିକ କ’ଣ?
ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୫, ୨୦୧୯ ରେ ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଦ୍ୱାରା ଜାରି ହୋଇଥିବା ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଆୟୋଗରେ ମୋଟ ୨୩୬୦ ରାଜନୀତିକ ଦଳ ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଥିଲେ। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ୨,୩୦୧ (୯୭.୫୦%) ପଞ୍ଜୀକୃତ ରାଜନୀତିକ ଦଳ ଅବୈଧ। ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ ନୂଆ ଭାବେ ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଥିବା ଦଳ କିମ୍ବା ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭା ବା ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଭୋଟ୍ ପ୍ରତିଶତ ହାସଲ କରିନାହାନ୍ତି। ପଞ୍ଜିକୃତ ହେବା ପରେ ଏହି ଦଳଗୁଡ଼ିକ କେବେ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିନାହାନ୍ତି। ଏହିପରି ଦଳଗୁଡିକ ଅଣ-ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଦଳ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।