ବଲାଙ୍ଗିର(ମନରଞ୍ଜନ ଯୋଶୀ): ଚିରମରୁଡି ପ୍ରପୀଡିତ ବଲାଙ୍ଗିର ଜିଲ୍ଳାରେ ଏଥର ବି ନିଅଣ୍ଟିଆ ବର୍ଷା । ଆଉ ମରୁଡିର ପଦଧ୍ୱନୀ । ପାଣି ପାଇଁ ହାହାକାର ଚାଷୀ । ହେଲେ ପାଣି ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି କିନ୍ତୁ ଅବସ୍ଥା ନାହିଁ` । ଦୁର୍ନିତୀ ଦାଉ ସାଧିଛି । ଠିକାଦାର ଯନ୍ତ୍ରୀ ଠକି ଖାଇଗଲେ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା । କେନାଲ ନିର୍ମାଣରେ ହୋଇଛି ମହାଦୁର୍ନିତୀ। ନିର୍ମାଣର ମାତ୍ର ଦୁଇମାସ ପରେ ଭାଙ୍ଗିଗଲା କଂକ୍ରିଟ କେନାଲ। ଏପଟେ ମାଟି ଫାଟି ଆଁ କଲାଣି । କିନ୍ତୁ ପାଖ ଡ୍ୟାମରେ ପାଣିଥିଲେ ବି କେନାଲରେ ପାଣି ଆସିପାରୁନି । ଘଟଣାକୁ ନେଇ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଖବର ହୋଇଥିଲା । ତୁରନ୍ତ ମରାମତି ପାଇଁ ଠିକାଦାରଙ୍କୁ ନିର୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ବିଭାଗୀୟ ବାବୁ । କିନ୍ତୁ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ଠିକାଦାରଙ୍କ ଖାତିର ନାହିଁ । କିଛି ନକରି ବିଲ ପାଇଗଲେ । ଆଉ ଦୁର୍ନିତୀ ପାଇଁ ଦୁର୍ଦ୍ଦିନରେ ଚାଷୀ । ଅବଶ୍ୟ ଘଟଣା ଜାଣି ଆଗକୁ ଆସିଛି ଭିଜିଲାନ୍ସ ବିଭାଗ । ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଜିରୋର ସ୍ଥିତି ବି ପରଖିଛନ୍ତି ଭିଜିଲାନ୍ସ ଅଧିକାରୀ ।
ବଲାଙ୍ଗିର ଜିଲ୍ଳା ଦାଦନ ପ୍ରବଣ ବେଲପଡା ବ୍ଳକର ଏକ ଏମ.ଆଇ ପ୍ରେଜେ ଗଂଜାଧର ପ୍ରକଳ୍ପ। ନିଅଣ୍ଟିଆ ବର୍ଷା ସତ୍ୱେ, ପାଣି ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଅଛି । ହେଲେ ଡ୍ୟାମ ତଳେ ଥିବା ଜମି ମାଟି ଫାଟି ଆଁ କଲାଣି । ସାଗୁଆ ଧାନ ଶୁଖି ପାଳ ହୋଇଗଲାଣି । ଗଜା ମରୁଡିର ଶିକାର ହେଲେଣି ଚାଷୀ । ଆଉ କେହି କେହି ତ ପାଣି ଅଭାବରୁ ଚାଷ ଆରମ୍ଭ କରିନଥିବାରୁ, ପଡିଆ ପଡିଛି ଜମି। କାରଣ ଜମିକୁ ଜଳ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଜମି ପାଖରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଣି ଭର୍ତ୍ତି । ନବନିର୍ମିତ ଏହି କଂକ୍ରୀଟ କେନାଲ କାମ ସରିବାର ମାତ୍ର ଦୁଇମାସ ହୋଇନି, ଭାଙ୍ଗିରୁଜି ଗଲାଣି ହାତରେ ଉପୁଡି ଯାଉଛି କଂକ୍ରିଟ ବାଡ । ନିମ୍ନମାନର କାମ ପାଇଁ କଂକ୍ରିଟ ଭାଙ୍ଗିପୋତିହୋଇଗଲା । ଆରମ୍ଭ ହେବା ଆଗରୁ ଅକାମୀ ହୋଇଗଲା କେନାଲ । ବଲାଙ୍ଗିର କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସେଚନ ବିଭାଗ ଅଧିନରେ କାମ ହୋଇଥିବା କେନାଲ ଏବେ ଦୁର୍ନିତୀର ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ପାଲଟିଛି। କାରଣ କାମ ସରୁ ସରୁ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ବିଲ ଉଠାଇଛି ଠିକାଦାର । ହେଲେ କାମକୁ ନୁହେଁ, କେନାଲ ଏ ନେଇ ପ୍ରଥମେ ଓଟିଭିରେ ଖବର ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା । ମରାମତି ପାଇଁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲେ ନିର୍ବାହୀଯନ୍ତ୍ରୀ । ଠିକାଦାରଙ୍କୁ ତାଗିଦ ବି କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଠିକାଦାରଙ୍କ ଖାତିର ନାହିଁ । ଠିକାସଂସ୍ଥା କିଛି କଲା ନାହିଁ । ଆଉ ଏବେ ଚାଷୀଙ୍କୁ ପାଣି ଦରକାର ସମୟରେ କେନାଲ ପୋତିହୋଇଗଲା । ଜମିକୁ ପାଣି ମାଡିଲାନାହିଁ । ମରୁଡିର ଶିକାର ହେଲେ ପାଖାପାଖି ତିନୋଟି ପଂଚାୟତର ପାଖାପାଖି ୫ ଶହ ରୁ ୬ ଶହ ଚାଷୀ ।
‘ଓଟିଭି’ରେ ଖବର ପ୍ରକାଶିତ ହେଲା ପରେ ଏବେ ଆକ୍ସନ ମୋଡରେ ଭିଜିଲାନ୍ସ । ବଲାଙ୍ଗିର ଭିଜିଲାନସ କାଯର୍ୟାଳୟ ତରଫରୁ, କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସେଚନ ବିଭାଗର ନିର୍ବାହୀଯନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖାଯାଇଛି । ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ଗଂଜାଧର ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ କେନାଲ କାମରେ ହୋଇଥିବା ଦୁର୍ନିତୀର ସବୁ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ଦାଖଲ କର । ଏପରିକି ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ନେଇ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଜିରୋର ସ୍ଥିତି ପରଖିସାରିଛନ୍ତି ଭିଜିଲାନ୍ସ ଅଧିକାରୀ। ଏବେ ଆସନ୍ତୁ ନଜର ପକାଇବା ପ୍ରକଳ୍ପର ଏହି ରୂପରେଖ ଉପରେ । ୨୦୧୯-୨୦ରେ କାମ ପାଇଁ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲା ସୁପରକ୍ଳାସ କଣ୍ଟ୍ରାର ସଂସ୍ଥା ଏଚ.ଏମ କନଷ୍ଟ୍ରକସନ । ୨୦୨୧ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୬ ତାରିଖ କାମ ସରିବା କଥା । ହେଲେ କାମ ନସରିନଥିଲେ ବି ପାଖାପାଖି ଅଢେଇ କୋଟି ଟଙ୍କା ଉଠାଇ ସାରିଛି ଠିକାସଂସ୍ଥା । ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, କାମ ନେଇ ନିଜେ କାମ ନକରି ପେଟି କଣ୍ଟ୍ରାର ଲଗାଇ ନିମ୍ନ ମାନର କାମ କରିଛି ଠିକାସଂସ୍ଥା । ପାଖାପାଖି ୭ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ କାମ ଆରମ୍ଭରୁ ମହାଦୁର୍ନିତୀ ହୋଇଥିବା ଜଣାଯାଇଛି। ଏଠି ବଡ ପ୍ରଶ୍ନ କ୍ଷୁଦ୍ର ଜଳସେଚନ ବିଭାଗର ଯନ୍ତ୍ରୀ, ଏସଡିଓ ଓ ନିର୍ବାହୀ ଯନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସିଧାସଲଖ ତଦାରଖରେ କାମ ହେଉଥିଲେ ବି, କେମିତି ହେଲା ମହାଦୁର୍ନିତୀ । ଆଉ ଏବେ ଦୁର୍ନିତୀର ପରିଣାମ ସୂରୁପ ଚାଷୀ କ୍ଷେତକୁ ପାଣି ଯାଉନି ।