ଭାରତରେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ରାମାୟଣକୁ ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ତେବେ ରାମାୟଣକୁ କେବଳ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ବି ମହତ୍ତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ। ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ମୁସ୍ଲମାନ ବହୁଳ ରାଷ୍ଟ୍ରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ତଥାପି ଏହି ଦେଶରେ ରାମାୟଣକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ କାବ୍ୟ ଗ୍ରନ୍ଥର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଛି। ଏଠାରେ ଅଯୋଧ୍ୟା ନଗରୀ ରହିଛି ଯାହାକୁ ଯୋଗ୍ୟା କୁହାଯାଏ। ଭାରତୀୟ ରାମାୟଣର ରଚୟିତା କବି ଋଷି ବାଲ୍ମିକୀ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ରାମାୟଣର ରଚନା କରିଛନ୍ତି କବି ଯୋଗେଶର। ଭାରତୀୟ ରାମାୟଣର ରଚନା ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାରେ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ‘କାକାବୀନ’ର ରଚନା ‘କାବି’ ଭାଷାରେ ହୋଇଛି।
୧୯୭୩ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏକ ମୁସଲମାନ ଦେଶର ସରକାର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରାମାୟଣ ସମ୍ମିଳନୀର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ଏହା ଆଉ କେଉଁଠି ହୋଇ ନ ଥିଲା, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ହିଁ ହୋଇଥିଲା। ଏଠାକାର ଲୋକେ ରାମାୟଣକୁ ଭାରି ଭଲ ପାଆନ୍ତି। ଏହି ଦେଶର ଲୋକେ ରାମାୟଣ ପାଇଁ କେତେ ପାଗଳ ତାହାର ଏକ ଉଦାହରଣ ହେଉଛି ଏଠାକାର ସେନା ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କୁ ଲକ୍ଷ୍ମଣ କୁହାଯାଏ। ଆଉ ଗୋଟିଏ ଉଦାହରଣ ହେଉଛି ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ଏୟାରଲାଇନ୍ସର ଲୋଗୋ ହେଉଛି ‘ଗରୁଡ଼ ପକ୍ଷୀ’। ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ଏଠାକାର ନୋଟ୍ରେ ଗଣେଶଙ୍କ ଛବି ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଏହି ଦେଶରେ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ଝଲକ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ।
ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ରାଜଧାନୀ ଜାକାର୍ତ୍ତାରେ ଡିସେମ୍ବର ୨୭ ତାରିଖରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ଯୁବକମାନେ ରାସ୍ତାରେ ହନୁମାନଙ୍କ ବେଶ ଧାରଣ କରି ସରକାରୀ ପ୍ୟାରେଡ୍ରେ ସାମିଲ ହୁଅନ୍ତି। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ହନୁମାନଙ୍କୁ ‘ଅନୋମାନ’ କୁହାଯାଏ। ଏଠାରେ ରାମାୟଣର ବହୁତ ପ୍ରଭାବ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏଠାକାର ସହରଗୁଡ଼ିକରେ ରାମଲୀଳା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ ଯାହା ବହୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ।
ରିପୋର୍ଟ ଓ ଫଟୋ-ଜନସତା