ଜର୍ଜ ୱାଶିଂଟନଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଏଯାବତ ୪୫ ଜଣ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨୪ ଜଣ ଥରେ ଲେଖାଏଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ ଦୁଇ ଥର ଏହି ପଦବୀରେ ବସିଛନ୍ତି। ତେବେ ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡେଲାନୋ ରୁଜଭେଲ୍ଟ ୨ରୁ ଅଧିକ ଥର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଛନ୍ତି। ସେ ଲଗାତାର ୪ ଥର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ୧୯୩୩ରୁ ୧୯୪୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡେଲାନୋ ରୁଜଭେଲ୍ଟ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ବେଳେ ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡେଲାନୋ ରୁଜଭେଲ୍ଟ ହେଉଛନ୍ତି ଆମେରିକାର ଜଣେ ମାତ୍ର ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ୪ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ବା ତାଙ୍କ ପରେ କେହି ୨ରୁ ଅଧିକ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇପାରି ନାହାନ୍ତି। ତେବେ କାହିଁକି? ଏହା ପଛରେ ଦୁଇଟି କାରଣ ରହିଛି। ଆମେରିକାରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଦୁଇଟି ଟର୍ମ ବା ଦୁଇ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବାର ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଜର୍ଜ ୱାଶିଂଟନ, ଥୋମାସ ଜେଫରସନ ଓ ଜେମ୍ସ ମ୍ୟାଡିସନ୍ଙ୍କ ଭଳି ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିମାନେ। ଜର୍ଜ ୱାଶିଂଟନ ୧୭୮୯ରୁ ୧୭୯୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଥୋମାସ ଜେଫରସନ ୧୮୦୧ରୁ ୧୮୦୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଆସନରେ ବସିଥିଲେ। ସେହିଭଳି ଜେମ୍ସ ମ୍ୟାଡିସନ ୧୮୦୯ରୁ ୧୮୧୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରହିଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କର ଏହି ପରମ୍ପରାକୁ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରଖିଥିଲେ ଆମେରିକାର ଅନ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିମାନେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡେଲାନୋ ରୁଜଭେଲ୍ଟ। ତାଙ୍କ ପରେ କିନ୍ତୁ ଆଉ ଏହି ପରମ୍ପରା ଭଙ୍ଗ ହୋଇନଥିଲା। କାରଣ ରୁଜଭେଲ୍ଟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଆମେରିକାର ସଂସଦ ସମ୍ବିଧାନରେ ସଂଶୋଧନ କରି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ନୂଆ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିଥିଲେ।
ଆମେରିକାର ସମ୍ବିଧାନର ଏହି ୨୨ତମ ସଂଶୋଧନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ଥର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ। ସେହିଭଳି ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ୨ରୁ ଅଧିକ ବର୍ଷ ଧରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବେ ବା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦାୟିତ୍ୱରେ ରହିଥିବେ, ତା’ହେଲେ ସେ ଗୋଟିଏ ଥରରୁ ଅଧିକ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ।
ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରା ସ୍ପଷ୍ଟ। କେହି ଦୁଇଟିରୁ ଅଧିକ ଟର୍ମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ। ଜଣେ କେବଳ ସେତେବେଳେ ଆମେରିକାରେ ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ଟର୍ମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବେ ଯେତେବେଳେ ସେ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ଟର୍ମରେ ଦୁଇ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ସମୟ କାମ କରିଥିବେ। ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଗୋଟିଏ କଟକଣା ରହିଛି। ସେହି ଯେଉଁ ଦୁଇ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ସମୟ ଧରି ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇନଥିବେ। ଏକ ଉଦାହରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାକୁ ସହଜରେ ବୁଝି ହେବ। ଯଦି ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଯୋଗୁ ଜଣେ ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ତାଙ୍କ ଟର୍ମର ଶେଷ ବର୍ଷରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବେ, ତା’ହେଲେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ଦୁଇଟି ଟର୍ମ ଏହି ପଦବୀରେ ରହିପାରିବେ। ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଯେମିତି ୧୦ ବର୍ଷ ଭିତରେ ସୀମିତ ରହିବ, ସେ ନେଇ ୨୨ତମ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନରେ ଯଥେଷ୍ଟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି।
ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସିପାରେ ଆମେରିକାର ସଂସଦ ବା ଆମେରିକାବାସୀ କାହିଁକି ଏମିତି ଏକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ଜର୍ଜ ୱାଶିଂଟନ ତୃତୀୟ ଥର ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ନଥିଲେ। କାରଣ ସେ ଦୁଇଟି ଟର୍ମ ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପରମ୍ପରା ତିଆରି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। ତେବେ ଆମେରିକାରେ ଏହି ଦୁଇଟି ଟର୍ମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ ଥୋମାସ ଜେଫରସନ୍। ସେ ଥିଲେ ଆମେରିକାର ତୃତୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି। ସେ ଦୁଇଟି ଟର୍ମରେ ୧୮୦୧ରୁ ୧୮୦୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ। ରାଜନୀତିକ ବିଶେଷଜ୍ଞ ମିଚେଲ କୋର୍ଜିଙ୍କ ଅନୁସାରେ ଏହି ‘ଦୁଇଟି ଟର୍ମ’ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ ଅଧିକ ଶ୍ରେୟ ଥୋମାସ ଜେଫରସନଙ୍କୁ ଯିବ। କାରଣ ସେ ଏହାକୁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ। ସେ ସବୁ ବେଳେ କହୁଥିଲେ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେତେ ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବେ, ତାହା ଧାର୍ଯ୍ୟ ହେବା ଉଚିତ। ସେଥିରେ କଟକଣା ନ ରହିଲେ ଜଣେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଓ ରାଜା ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିଯିବ। ସେ କହୁଥିଲେ ଯେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ଥର ଉକ୍ତ ପଦବୀରେ ବସିବା ପାଇଁ ଚାହୁଁଥିବେ, ସେ ଜଣେ କ୍ଷମତାଲୋଭୀ। ତେଣୁ ଆମେରିକାବାସୀ ସେମିତି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ। ସେହିପରି ସେ ମନେ କରୁଥିଲେ ଯେ ଯଦି କିଛି କଟକଣା ନ ରହିବ, ତା’ହେଲେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବୁଢ଼ା ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉକ୍ତ ପଦବୀରେ ବସିବେ ଓ ସରକାରକୁ ଚଲାଇବାର ଦକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ ହରାଇ ସାରିଥିବେ। ଏହା ଦେଶ ପାଇଁ ଶୁଭଙ୍କର ହେବ ନାହିଁ।
ଥୋମାସ ଜେଫରସନଙ୍କ ପରେ ଯେଉଁମାନେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହୋଇଥିଲେ ସେମାନେ ଦୁଇଟି ଟର୍ମର ପରମ୍ପରାକୁ ବଜାୟ ରଖିଥିଲେ। ତେବେ ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡେଲାନୋ ରୁଜଭେଲ୍ଟ ଏହି ପରମ୍ପରା ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ। ଯେହେତୁ ସେ ପରମ୍ପରା ଭଙ୍ଗ କରିଥିଲେ, ତେଣୁ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଆମେରିକୀୟ ସଂସଦ ସମ୍ବିଧାନରେ ସଂଶୋଧନ ଆଣି ‘ଦୁଇଟି ଟର୍ମ’କୁ ଆଇନରେ ପରିଣତ କରିଥିଲେ।
ପଢନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଶା ରିପୋର୍ଟର ଖବର ଏବେ ଟେଲିଗ୍ରାମ୍ ରେ। ସମସ୍ତ ବଡ ଖବର ପାଇବା ପାଇଁ ଏଠାରେ କ୍ଲିକ୍ କରନ୍ତୁ।
Related Stories
